Een jarenlange samenwerking tussen leveranciers en VZVZ

Veel ICT-leveranciers zijn al twee decennia betrokken bij de totstandkoming en doorontwikkeling van het landelijk schakelpunt (LSP). De gezamenlijke opgave is altijd geweest om in Nederland de digitale gegevensuitwisseling op gang brengen. Dit vergt samenwerking en duidelijke kaders. 

SILIZO is in 2024 opgericht door OIZ, de branchevereniging van ICT-organisaties in de zorg, en NedXis, de vereniging van ICT-leveranciers in de eerstelijnszorg. Robert: “VZVZ fungeert als een betrouwbare partner in de samenwerking tussen leveranciers onderling en zorgorganisaties. We hebben afgelopen twintig jaren flink geïnvesteerd in deze samenwerking. En dat heeft grote waarde opgeleverd, zo gaan er meer dan 1 miljard berichten per jaar succesvol over het LSP.”

Robert benadrukt vooral hoe de samenwerking in de praktijk het verschil maakt: het gesprek op basis van gedeelde toekomstvisie, de niet-concurrentiële basis en het vertrouwen dat de keten op elkaar is afgestemd. “Het gaat hierbij niet alleen om wat er vandaag gebeurt, maar juist ook hoe we samen ontwikkelingen in de komende jaren vormgeven,” aldus Robert. “Daarnaast bekijken we met elkaar per jaar wat er mogelijk is en wordt er gezamenlijk een werkplan opgesteld, waarop continu wordt bijgestuurd.” 

In de loop der jaren zijn VZVZ en leveranciers naar elkaar toegegroeid. Robert beschrijft hoe VZVZ faciliteert in een niet-concurrentieel, consensusgericht gesprek dat gericht is op realisatie, continuïteit en doorontwikkeling. Het is toch opmerkelijk dat ICT-leveranciers met elkaar om tafel zitten en afspraken maken. Zonder dat vertrouwen in de governance werkt geen enkel plan. Met dat vertrouwen kunnen we sneller resultaten boeken en tegelijkertijd de veiligheid en betrouwbaarheid waarborgen.

Robert licht toe dat het GIS (Gezondheidsinformatiestelsel)-voortbrengingsproces van beleid, realisatie, implementatie zich afspeelt op meerdere lagen van het Nictiz- 5-lagen-model en strategisch, tactisch en operationeel overleg vraagt. Met name de beheersaspecten worden in de samenwerking goed gepland en geborgd. Het op afstand plaatsen van beheer introduceert extra risico. De opgave is dat problemen van gisteren met een benadering van vandaag, morgen weer achterhaald zijn,” zegt hij. “Beleidsmakers moeten zich niet alleen met de kaders bezighouden. Het is juist belangrijk om de samenhang tussen zaken te zien. Dus zich ook verdiepen wat digitalisering voor de zorg en voor leveranciers betekent. We moeten met elkaar vooruitdenken, bijvoorbeeld hoe we met elkaar blijven investeren in betere beveiligingsniveaus en encryptie die nog jarenlang meegaan.”

Steven verwijst naar trajecten als certificaat en TLS 1.3 wijzigingen. “Deze wijzigingen komen vanuit externe partijen als Logius of het NSCS op de zorg af. Het is niet van ons (VZVZ) maar we weten dat als wij niks doen de gegevensuitwisseling straks stopt. Gelukkig zien we dat een partij als het CIBG hiervoor bij ons aanklopt. Het is jammer dat niet altijd zichtbaar is, dat wij ook hierin veel betekenen, terwijl als we niks doen zorgverleners geen beschikking hebben over gegevens. Het is vergelijkbaar met water uit de kraan, dat doet het ook altijd. Zo verzorgen we ook de ketenregie. Achter de schermen zorgen we 24/7 ervoor dat data blijft stromen. Als het ergens stokt, dan gaan we dit met partijen uitzoeken en zorgen dat het opgelost wordt.”

Robert onderstreept dat wat er achter de schermen gebeurt vaak onzichtbaar blijft. “Maar wat VZVZ doet,” zegt Robert, “is als een nutsvoorziening: vanzelfsprekend als het werkt, maar cruciaal als het ontbreekt. Het is daarom goed dat VZVZ er op blijft letten dat zoals Steven aangeeft, de data blijft stromen. En dat als dit niet goed gaat, het VZVZ-team van Ketenregie er gelijk op duikt.”

Op 25 november jl. was de Netwerkdag: een bijeenkomst georganiseerd door VZVZ voor productmanagers van leveranciers, beleidsmedewerkers van zorgkoepels, maar ook beleidsmedewerkers van VWS. Belangrijk om vier tot vijf keer per jaar deze ontmoetingsplek in het land te organiseren; sprekers belichten onderwerpen zoals de koppeling Nuts versus AORTA-LSP, welke ontwikkelingen er vanuit identificatie & authenticatie op de zorg afkomen en welke informatiebehoefte er speelt rondom de implementatie van Mitz. De basis om dit met elkaar te bespreken is vertrouwen en heldere afstemming. “Het is inspirerend om te zien hoe we met elkaar deze dag vormgeven. Zo gaf een partij als Nedap een presentatie over hun zienswijze en aanpak,” aldus Steven.

Daarnaast faciliteert VZVZ het TPA (Technisch Platform Algemeen): een community waar ontwikkelaars en productowners van ICT-leveranciers elke zes weken samenkomen om prangende vraagstukken te bespreken, afwisselend online en fysiek. “Zo houden we de vertaalslag tussen beleid en praktijk direct en praktisch.”

Steven en Robert spreken verder over de samenwerking met Nictiz en de oprichting van het Nationaal Test- en Validatiecentrum (NTV). Robert is blij dat Nictiz en VZVZ samenwerken in deze ontwikkeling want dit vergroot efficiency voor leveranciers.

Naast TPA en Netwerkdagen organiseert VZVZ 3 keer per jaar een tertiaaloverleg. Dit overleg is gericht om met de directies van ICT-leveranciers en hun gebruikersorganisaties inzicht te krijgen in de concrete werkagenda van medische gegevensuitwisseling. Ook tijdens deze bijeenkomsten worden actuele ontwikkelingen en inzichten gedeeld, en het samenwerkingsverband versterkt. 

Robert besluit: “De jarenlange samenwerking tussen zorgaanbieders, leveranciers en VZVZ heeft geleid tot stabiele, veilige en toekomstbestendige gegevensuitwisseling. Deze samenwerking is geen statisch verhaal. Het vertrouwen, de gezamenlijke platformen en de praktische afstemming is essentieel voor de toekomst.“